Son as dez e media da mañá do domingo 7 de novembro de 2010, quedan quince minutos para a hora acordada diante do gaelic ground de Baile an Chollaigh. É o meu primeiro partido de fútbol, si, o outro chámase soccer. Dende o principio do ano académico Carlos Seco, o meu compañeiro de despacho no Centro Irlandés de Estudos Galegos da University College Cork, e mais eu andamos na procura dun equipo que nos acolla e nos dea a oportunidade de aprender e practicar o deporte.

Así que vou un pouco nervioso camiñando ao seu carón, pensando en eliminar da miña cabeza os instintos de varios anos como xogador de rugbi e que neste deporte constituirían unha violación das normas: non podo placar a ninguén aínda que teña o balón; non podo tirarme ao chan para defender a posesión dunha pelota porque non se pode recoller o balón coas mans dende o chan, cómpre elevala co pé para recollela entón no aire; cada catro pasos teño que botar a pelota no chan ou facer soloing: pateala lixeiramente co pé; para pasar o balón coas mans teño que golpealo co puño,... Tentei relaxarme pensando que só era un partido, que tampouco non había que darlle tanta importancia.

E de súpeto, coa mochila ás costas e camiñando, decátome de que non é certo. Non vou xogar ao soccer, vou xogar ao fútbol e reparo ademais en que estou a facer o mesmo que facía Aiden McAnespie, un xogador do Aghaloo Gaelic Football Club e membro do Sinn Féin, o domingo 21 de febreiro de 1988. Parei os meus pasos e cando o meu compañeiro Carlos Seco se xirou para ver que me pasaba, eu mirei atrás, ás miñas costas. Quedei parado, en silencio, namentres buscaba o norte, o condado fronteirizo de Tyrone onde vivía Aidan, na dividida provincia do Ulster, na procura dunha música que xa non me abandonou en toda a mañá.

I've a bullet here in the gun for your son Aidan, teño unha bala aquí no fusil para o teu fillo Aidan. Isto foi o que lle dixo un día un militar británico ao pai de Aidan McAnespie. Días despois, un domingo pola mañá, cando Aidan acababa de cruzar o checkpoint para ir xogar un partido coa mesma naturalidade coa que eu o estaba a facer, o ruído, o percutido son do disparo dunha arma das forzas da coroa británica asolagou en calafrío a tranquilidade da pequena vila de Achadh na Cloiche. Aidan McAnespie nunca chegaría ao Gaelic ground, xacía morto no camiño cun tiro traidor nas costas.

A música aquela que me lembraba o acontecido con Aidan non marchou da miña cabeza e cando saín ao campo vestido coas cores verdes e negras do meu novo clube decidín que non era mala actitude a de darlle solemnidade ao asunto. Porque si, porque me daba a gana, decidín tomalo máis que en serio e concentrarme en toda a xente que sufriu a represión e á que durante a historia dos nosos pobos lle foi prohibida a execución dalgunha das expresións culturais que nos fan ser, e iso é o que máis lles fode, o que aínda somos.